Có những cuốn sách khi ta gấp lại vẫn còn đọng mãi dư âm trong tim. Với tôi, “Cây cam ngọt của tôi” chính là một cuốn sách như vậy – nhẹ nhàng, ám ảnh nhưng cũng đầy hy vọng, khiến trái tim nhỏ bé của tôi rung lên theo từng bước trưởng thành của cậu bé Zezé.
Cuốn sách được viết bởi nhà văn José Mauro de Vasconcelos – một tác giả người Brazil có tuổi thơ cơ cực nhưng đầy nghị lực. Lần đầu tiên ra mắt năm 1968, đến nay, “Cây cam ngọt của tôi” vẫn khiến biết bao thế hệ độc giả khắp thế giới xúc động bởi sự giản dị, chân thật mà sâu sắc trong từng trang viết.
Nhân vật chính trong truyện là Zezé – một cậu bé 5 tuổi thông minh, lém lỉnh, hay nghịch ngợm nhưng lại sống trong cảnh nghèo khó và thiếu tình thương. Gia đình đông con, bố thất nghiệp, mẹ phải làm việc quần quật cả ngày, Zezé thường xuyên bị đánh đòn và phải học cách lớn lên trong sự cô đơn. Nhưng điều khiến tôi cảm phục ở Zezé chính là ở trái tim đầy tình cảm và trí tưởng tượng phong phú của em. Zezé đã tìm thấy người bạn thân thiết trong chính cái cây cam nhỏ bé ở góc vườn – nơi em có thể tâm sự, được lắng nghe và yêu thương.
Điều khiến tôi xúc động nhất là tình bạn giữa Zezé và ông Portuga – một người lớn duy nhất trong truyện thực sự thấu hiểu, yêu thương và đối xử dịu dàng với em. Ông như một người cha, một người thầy, một người bạn. Nhưng rồi khi ông ra đi mãi mãi sau một tai nạn, trái tim Zezé như vỡ vụn. Khoảnh khắc ấy, tôi đã không kìm được nước mắt. Có lẽ trong đời ai cũng từng có một người như thế – đến bên ta thật nhẹ nhàng, dạy ta yêu thương rồi lại rời xa để ta học cách trưởng thành.
Tôi cảm thấy tâm đắc nhất ở cuốn sách không chỉ là tình tiết xúc động mà còn chính là cách tác giả thể hiện tâm lý trẻ thơ. Mỗi câu chữ đều thấm đẫm cảm xúc chân thật, khôi hài, không ép buộc, không tô vẽ. Zezé tuy nhỏ nhưng lại có những suy nghĩ sâu sắc đến lạ, khiến người lớn cũng phải lặng người suy ngẫm. Có lẽ chính vì từng trải qua tuổi thơ nhiều mất mát, nên tác giả mới có thể viết ra một Zezé sống động và gần gũi đến vậy.
Cảm xúc của tôi khi đọc xong truyện là vừa xót xa, vừa thầm biết ơn cuộc sống hiện tại. Tôi nhận ra rằng, đằng sau mỗi hành động nghịch ngợm của một đứa trẻ có thể là cả một nỗi cô đơn thầm kín. Tôi học được rằng, điều trẻ em cần không phải là sự la mắng mà là sự lắng nghe và thấu hiểu. Và tôi cũng nhận ra rằng, dù trong hoàn cảnh nào, chỉ cần còn có một người yêu thương mình thật lòng, ta vẫn có thể mạnh mẽ vượt qua tất cả.
Điểm đặc biệt khiến “Cây cam ngọt của tôi” chạm đến trái tim tôi chính là sự chân thành. Không hoa mỹ, không phô trương, truyện chỉ đơn giản kể về một cậu bé bình thường, nhưng chính sự bình thường ấy lại khiến hàng triệu độc giả phải rơi lệ. Cuốn sách là minh chứng cho sức mạnh của văn chương – khi lời văn chạm được đến cảm xúc thật nhất của con người.
“Cây cam ngọt của tôi” không chỉ là một cuốn truyện, đó là một mảnh tuổi thơ – đau đớn, dịu dàng, và rất đỗi đẹp đẽ. Tôi tin rằng, ai đã từng cầm cuốn sách này lên, đều sẽ tìm thấy một phần tuổi thơ của mình trong đó. Và rồi, khi gấp sách lại, ta sẽ thấy mình trưởng thành hơn, biết yêu thương hơn, và biết trân trọng những điều nhỏ bé quanh mình hơn.
Hà Đăng Khoa
